آیا در ناحیه کمر، باسن یا پاهای خود دچار سوزش یا درد شدید هستید؟ آیا در این نواحی احساس بی حسی، گزگز یا ضعف می‌کنید؟ اگر چنین است، ممکن است سیاتیک داشته باشید.
سیاتیک یک بیماری شایع است که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می‌دهد و می‌تواند در فعالیت‌های روزانه شما اختلال ایجاد کند و کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد.
اما نگران نباشید، برخی از درمانهای خانگی طبیعی وجود دارد که می‌تواند به شما در کاهش درد و التهاب سیاتیک کمک کند و تحرک شما را بهبود بخشند.
در این مقاله از پرشین طب توضیح خواهیم داد که سیاتیک چیست، چه چیزی باعث آن میشود و چگونه آن را تشخیص دهیم و در ادامه ۶ درمان خانگی برای کاهش درد و علائم سیاتیک به شما آموزش می‌دهیم.
سیاتیک چیست؟
سیاتیک یک مشکل زمینه‌ای در ناحیه کمر یا لگن است اما یک بیماری نیست. بهتر است بدانید طولانی‌ترین و ضخیم‌ترین عصب در بدن، سیاتیک است که از ستون فقرات کمری و خاجی منشعب میشود و از باسن، ران، ساق پا عبور می‌کند.
هنگامی که این عصب تحت فشار باشد یا توسط یک اختلال ستون فقرات، آسیب، عفونت یا تومور ملتهب شود، می‌تواند باعث ایجاد درد شدید در مسیر خود شود. به این درد سیاتیک یا درد عصب سیاتیک می‌گویند که تجربه‌ای بسیار دردناک است.
درد سیاتیک می‌تواند خفیف یا شدید باشد و حتی شدت این درد نیز در صورت عدم درمان یا رعایت شرایط خاص، حاد یا مزمن میشود و رفته رفته شرایط راه رفتن و زندگی کردن را سخت‌تر می‌کند.
برخی از افراد ممکن است به صورت دوره‌های مقطعی سیاتیک را تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر با درد مداوم و مکرر دست و پنجه نرم می‌کنند. سیاتیک همچنین می‌تواند علائم دیگری ایجاد کند، مانند:
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن در ناحیه کمر، باسن، ران و ساق پا.
- ضعف عضلانی یا مشکل در حرکت دادن پا یا قسمت های آسیب دیده.
- درد ناشی از سوزش یا تیرکشیدن، که از قسمت پایین کمر به پشت ران و ساق پا منتقل شده و درد شدید دارد.
- ایجاد مشکل در نحوه نشستن، ایستادن، راه رفتن یا خم شدن.
- کاهش رفلکس در زانو یا مچ پا.
سیاتیک می‌تواند هر کسی را در هر سنی درگیر کند، اما در افراد مسن، افراد با اضافه وزن زیاد، افراد کم تحرک، باردار یا دیابتی شایع‌تر است. همچنین می‌تواند با بلند کردن اجسام سنگین، چرخاندن ستون فقرات، نشستن طولانی مدت یا داشتن وضعیت نامناسب تحریک شود.
چه چیزی باعث سیاتیک می شود؟
سیاتیک می‌تواند علل مختلفی داشته باشد و هرکسی تجربه متفاوتی از دیگری در هنگام مواجهه با این درد دارد، اما شایع‌ترین آنها عبارتند از:
1- فتق دیسک
دیسک یک ساختار بالشتک مانند در بین مهره‌های ستون فقرات است که بر جذب شوک و امکان حرکت تاثیر می‌گذارد. هنگامی که دیسک پاره میشود یا از موقعیت طبیعی خود خارج میشود، می‌تواند به ریشه‌های عصبی نزدیک، فشار وارد کند و باعث سیاتیک شود.
2- تنگی نخاع
تنگی کانال نخاعی فضایی است که نخاع و ریشه‌های عصبی از آن عبور می‌کنند. تنگی ستون فقرات می‌تواند در اثر افزایش سن، آرتریت، آسیب یا نقایص مادرزادی ایجاد شود. می‌تواند ریشه‌های عصبی را فشرده کند و باعث سیاتیک شود.
3- خار استخوان
این شرایط هنگام رشد غیرطبیعی استخوان در لبه مهره یا مفصل است. خارهای استخوانی می‌توانند به دلیل ساییدگی و پارگی، التهاب یا آسیب ایجاد شوند. آنها می‌توانند ریشه‌های عصبی را تحریک یا فشرده کنند و باعث سیاتیک شوند.
4- سندرم پیریفورمیس
سندرم پیریفورمیس وضعیتی است که در آن عضله پیریفورمیس که در باسن قرار دارد و به چرخش مفصل ران کمک می‌کند، سفت یا اسپاسم میشود. این اتفاق می‌تواند با تحریک یا فشرده کردن عصب سیاتیک که از زیر یا از طریق این عضله می‌گذرد، باعث بروز سیاتیک شود.
5- علل دیگر بروز سیاتیک
سیاتیک همچنین می‌تواند ناشی از عوامل دیگری مانند عفونت، تومور، ضربه، بارداری یا اختلالات لگنی باشد.
چگونه سیاتیک را تشخیص دهیم؟
برای تشخیص سیاتیک باید به پزشک مراجعه کنید. در فرایند معاینه پزشک از شما در مورد سابقه پزشکی، علائم و فعالیت‌هایی که باعث تحریک یا تشدید درد شما میشود، سؤال می‌کند.
در ادامه یک معاینه فیزیکی نیز برای بررسی قدرت عضلانی، رفلکس‌ها و احساس در ناحیه کمر و پاها انجام میشود. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که حرکاتی را انجام دهید که عصب سیاتیک شما را کشش یا فشرده می‌کند.
در برخی موارد، ممکن است برای تایید علت سیاتیک شما و رد سایر شرایطی که ممکن است شبیه آن باشد، آزمایش‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس، ام آر آی یا سی تی اسکن انجام شود.
این آزمایش‌ها می‌توانند ساختار ستون فقرات شما را نشان دهند و هرگونه ناهنجاری را که ممکن است بر ریشه‌های عصبی شما تأثیر بگذارد را نشان دهند.
چگونه سیاتیک را درمان کنیم؟
درمان سیاتیک به علت و شدت آن بستگی دارد. اما خبر خوب این است که در بیشتر موارد، میتوان سیاتیک را با روش‌های غیر جراحی مانند دارو، فیزیوتراپی، ورزش و درمانهای خانگی درمان کرد.
اگر درمان غیر جراحی نتواند درد شما را کاهش دهد یا اگر علائم عصبی شدید مانند از دست دادن کنترل مثانه یا روده دارید، ممکن است برای درمان کامل این درد جراحی در نظر گرفته شود.
برخی از درمانهای رایج برای سیاتیک عبارتند از:
- دارو: مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند به کاهش التهاب و درد کمک کنند. داروهای تجویزی مانند شل کننده‌های عضلانی، داروهای ضد تشنج یا داروهای ضد افسردگی نیز ممکن است برای کاهش اسپاسم عضلانی، درد عصبی یا افسردگی مرتبط با سیاتیک تجویز شوند.
- فیزیوتراپی: یک فیزیوتراپ می‌تواند تمرینات کششی مناسبی را به شما آموزش دهد که عضلات مرکزی بدن شما را تقویت می‌کنند، وضعیت بدنی و انعطاف پذیری شما را بهبود بخشد و فشار روی عصب سیاتیک شما را کاهش می‌دهد. همچنین ممکن است برای کمک به کاهش درد و التهاب، درمان دستی، ماساژ، گرما یا سرما درمانی، اولتراسوند یا تحریک الکتریکی دریافت کنید.
- ورزش: ورزش منظم می‌تواند با بهبود گردش خون و سلامت ستون فقرات به پیشگیری یا کاهش مشکل سیاتیک کمک کند. فعالیت‌های سبک مانند پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری یا یوگا توصیه میشود. از فعالیت‌هایی که شامل چرخاندن، خم شدن یا بلند کردن اجسام سنگین است که ممکن است سیاتیک شما را تشدید کند، خودداری کنید.
- درمان های خانگی: برخی از درمانهای خانگی طبیعی وجود دارند که می‌توانند به شما در مقابله با سیاتیک و تسریع بهبودی کمک کنند. این موارد شامل استفاده از یخ یا گرما، استفاده از داروهای گیاهی، تمرین تکنیک‌های آرام‌سازی و خوابیدن در یک موقعیت راحت است.
درمان همیشگی سیاتیک: 6 درمان خانگی برای کاهش درد
سیاتیک وضعیتی است که باعث درد، بی حسی، سوزن سوزن شدن یا ضعف در کمر و ساق پا میشود. زمانی اتفاق می‌افتد که عصب سیاتیکی که از قسمت پایین ستون فقرات تا پشت ساق امتداد دارد، تحت فشار قرار می‌گیرد یا توسط فتق دیسک، تنگی کانال نخاعی، سندرم پیریفورمیس یا علل دیگرتحریک میشود.
سیاتیک می‌تواند بسیار ناراحت کننده باشد و در فعالیت‌های روزانه شما اختلال ایجاد کند. خوشبختانه، برخی از درمانهای خانگی طبیعی وجود دارد که می‌تواند به کاهش درد و بهبود تحرک کمک کند. در ادامه 6 روش درمانی خانگی برای کاهش درد سیاتیک و بهبود علائم آن برای شما آماده کرده‌ایم که می‌توانید آنها را در خانه امتحان کنید.
-
سرما و گرما درمانی برای عصب سیاتیک
یکی از ساده‌ترین و موثرترین درمانهای خانگی برای سیاتیک، اعمال سرما و گرما در قسمت پایین کمر است. سرما می‌تواند به کاهش التهاب و بی‌حسی درد کمک کند، در حالی که گرما می‌تواند جریان خون را افزایش دهد و با شل کردن ماهیچه‌ها به کاهش درد کمک کند.
برای انجام این نوع درمان جالب، در هفت روز اول یک کیسه حاوی یخ را در یک حوله بپیچید و به مدت 15 الی 20 دقیقه روی کمر خود قرار دهید؛ و برای استفاده دوباره 15 دقیقه استراحت کنید.
پس از گذشت هفته اول، می‌توانید با استفاده از بطری آب گرم، پد گرم یا حمام گرم با گرما درمانی برای کاهش علائم سیاتیک اقدام کنید تا روند گردش خون در پاهای شما افزایش یابد.
حرارت را حداقل به مدت 15 دقیقه، روی ناحیه سیاتیک و درد خود قرار داده و مراقب باشید که خود را نسوزانید و همیشه از یک مانع پارچه‌ای بین منبع گرما و پوست خود استفاده کنید.
-
تمرینات کششی برای بهبود سیاتیک
یکی دیگر از درمانهای خانگی مهم برای سیاتیک، کشش کمر، باسن و پاها است. حرکات کششی می‌تواند به کاهش تنش عضلانی، بهبود انعطاف پذیری و کاهش فشار روی عصب سیاتیک کمک کند.
برخی از بهترین حرکات کششی برای سیاتیک عبارتند از:
- کشش زانو تا قفسه سینه: به پشت دراز بکشید و زانوها را خم کنید و پاها را روی زمین صاف کنید. یک زانو را به سمت قفسه سینه بیاورید و با هر دو دست نگه دارید. به آرامی آن را به قفسه سینه خود نزدیک کنید تا زمانی که کشش خفیفی را در قسمت پایین کمر و باسن خود احساس کنید. 15 تا 30 ثانیه نگه دارید و با پای دیگر این کار را تکرار کنید. این کار را سه بار برای هر پا انجام دهید.
- کشش پیریفورمیس: به پشت دراز بکشید و زانوها را خم کنید. یک مچ پا را روی زانوی مقابل به صورت ضربدری قرار دهید و با یک دست آن را بگیرید. با دست دیگر، زانوی خم شده را به سمت قفسه سینه خود بکشید تا جایی که کشش خفیفی را در باسن و لگن خود احساس کنید. 15 تا 30 ثانیه نگه دارید و با پای دیگر این کار را تکرار کنید. این کار را سه بار برای هر پا انجام دهید.
- کشش همسترینگ: روی زمین بنشینید و یک پای خود را صاف و پای دیگر را خم کنید. با هر دو دست به سمت انگشتان پا حرکت کنید تا جایی که کشش خفیفی را در پشت ران خود احساس کنید. 15 تا 30 ثانیه نگه دارید و با پای دیگر این کار را تکرار کنید. این کار را سه بار برای هر پا انجام دهید.
می‌توانید این حرکات کششی را یک یا دو بار در روز انجام دهید، ترجیحاً پس از اعمال گرما یا یخ به قسمت پایین کمرتان. این نکته مهم را فراموش نکنید که از هر گونه کششی که باعث درد یا ناراحتی می شود خودداری کنید.
-
زردچوبه درمانی برای عصب سیاتیک
زردچوبه ادویه‌ای است که خاصیت ضد التهابی و ضد درد دارد. حاوی کورکومین است، ترکیبی که به کاهش التهاب و درد عصبی کمک می‌کند. می‌توانید زردچوبه را به رژیم غذایی خود اضافه کنید یا به عنوان مکمل مصرف کنید.
برای استفاده از زردچوبه به عنوان یک درمان خانگی برای سیاتیک مراحل زیر را انجام دهید:
- یک قاشق چایخوری زردچوبه را به یک فنجان شیر اضافه کنید و به مدت 10 دقیقه بجوشانید. برای طعم دادن مقداری عسل اضافه کنید و یک یا دو بار در روز بنوشید.
- 250 تا 500 میلی‌گرم کپسول زردچوبه را سه بار در روز مصرف کنید. اما بهتر است قبل از مصرف هر مکملی با پزشک خود مشورت کنید.
- خمیر زردچوبه را به ناحیه آسیب دیده بمالید. دو قاشق غذاخوری پودر زردچوبه را با مقدار کافی آب مخلوط کنید تا خمیر غلیظی به دست آید. آن را به قسمت پایین کمر خود بمالید و روی آن را با یک پارچه بپوشانید. بگذارید یک ساعت بماند و با آب گرم بشویید. این کار را یک یا دو بار در روز انجام دهید.
-
ماساژ برای کاهش درد سیاتیک پا و کمر
ماساژ یکی دیگر از درمانهای خانگی موثر برای درمان سیاتیک است که می‌تواند به آرامش عضلات، بهبود گردش خون و کاهش درد کمک کند. می‌توانید خودتان را ماساژ دهید یا از شخص دیگری بخواهید که این کار را برای شما انجام دهد.
برای ماساژ خود می توانید:
- از یک توپ تنیس یا یک غلتک فوم برای غلتیدن روی ناحیه دردناک کمر و باسن استفاده کنید. فشار متوسطی اعمال کنید و به آرامی بالا و پایین یا پهلو به پهلو حرکت دهید تا زمانی که کمی احساس آرامش کنید.
- از انگشتان یا بند انگشتان خود برای فشار دادن به نقاط ماشه‌ای در قسمت پایین کمر و باسن خود استفاده کنید. نقاط ماشه‌ای نقاط حساسی هستند که هنگام فشار دادن باعث درد می‌شوند. آنها را چند ثانیه نگه دارید و رها کنید. آنقدر تکرار کنید که درد کمتری احساس کنید.
برای دریافت ماساژ از شخص دیگری، می توانید:
- از آنها بخواهید روی مناطقی که بیشترین درد یا گرفتگی را در آن احساس می‌کنید تمرکز کنند. آنها همچنین می‌توانند روی عضلات اطراف کار کنند تا تحرک و راحتی شما را بهبود بخشند.
- بسته به میزان درد و ترجیحات خود می‌توانید یک یا دو بار در هفته ماساژ دهید.
-
تاثیر طب سوزنی در درمان سیاتیک
طب سوزنی یک روش باستانی چینی است که شامل فرو کردن سوزن‌های نازک در نقاط خاصی از بدن برای تحریک جریان انرژی و بازگرداندن تعادل است.
طب سوزنی می‌تواند با کاهش التهاب، شل کردن عضلات و مسدود کردن سیگنال‌های درد به تسکین درد سیاتیک و درمان آن کمک کند.
برای استفاده از طب سوزنی به عنوان یک درمان خانگی برای سیاتیک، باید به یک متخصص طب سوزنی دارای مجوز مراجعه کنید که بتواند وضعیت شما را تشخیص دهد و نقاط مناسب را برای درمان انتخاب کند.
متخصص طب سوزنی سوزن‌های استریل را در نقاط مختلف کمر، باسن یا پاهای شما وارد می کند. هنگام وارد کردن سوزن‌ها ممکن است کمی احساس گزگز داشته باشید. سوزن‌ها به مدت 15 تا 30 دقیقه در حالی که شما استراحت می کنید در جای خود باقی می‌مانند.
ممکن است برای گرفتن بهترین نتیجه به چندین جلسه طب سوزنی نیاز داشته باشید. تعداد و دفعات جلسات به وضعیت و پاسخ شما به درمان بستگی دارد.
-
یوگا برای درمان درد سیاتیک
یوگا نوعی ورزش است که ترکیبی از حالت‌های فیزیکی، تکنیک‌های تنفسی و مدیتیشن است. یوگا می‌تواند با تقویت ماهیچه‌های مرکزی، بهبود وضعیت بدن، افزایش انعطاف پذیری و کاهش استرس به کاهش سیاتیک کمک کند.
برخی از بهترین حرکات یوگا برای سیاتیک عبارتند از:
- ژست کودک: روی زمین زانو بزنید در حالی که زانوهای خود را از هم باز کرده و انگشتان را روی زمین قرار دهید. روی پاشنه‌های خود بنشینید و تنه خود را روی زمین پایین بیاورید. بازوهای خود را به سمت جلو دراز کنید و پیشانی خود را روی زمین قرار دهید. عمیق نفس بکشید و کمر و باسن خود را شل کنید. یک تا سه دقیقه نگه دارید.
- ژست کبرا: روی شکم دراز بکشید و پاها را کنار هم قرار دهید و کف دست‌ها را کنار سینه قرار دهید. پاها، ران ها و لگن خود را روی زمین فشار دهید. با صاف کردن بازوها، سینه و سر خود را از زمین بلند کنید. به بالا نگاه کنید و کمر خود را کمی قوس دهید. 15 تا 30 ثانیه نگه دارید و به آرامی پایین بیایید. دو یا سه بار تکرار کنید.
می توانید این حرکات را یک یا دو بار در روز انجام دهید، ترجیحاً در اول صبح یا عصر. از هر حالتی که باعث درد یا ناراحتی میشود خودداری کنید تا آسیب جدی به بدن و سلامتی خود وارد نکنید.
سخن آخر
یکی دیگر از مطالب مجله پزشکی پرشین طب با عنوان سیاتیک چیست و چگونه درمان میشود به پایان رسید. در این مقاله ما سیاتیک را به طور کامل برسی کردیم و به راه های کاهش درد عصبی سیاتیک پرداختیم.
بهتر است بدانید که علائم سیاتیک در هر فردی متفاوت است؛ اما راه های خانگی زیادی برای درمان این درد رگ عصبی وجود دارد تا بتوانید به بهترین نحو دوباره زندگی سالمی داشته باشید و بدون درد به کارهای خود برسید.
شاید این قضیه ناراحت کننده باشد، اما سیاتیک درمان پزشکی و قطعی ندارد؛ اما با توجه به تجربه ثابت شده یکی از بهترین راه های درمان همیشگی سیاتیک انجام ورزش هایی مانند یوگا است و برای درمان این درد شدید معجزه می‌کند.